โดย Francis Kinyua*

ไนโรบี (IDN) — หลังจากโรงเรียนปิดไป 9 เดือนในปี 2020 อันเป็นผลมาจากการระบาดของ COVID-19 โรงเรียนในเคนยาก็เริ่มกลับมาเปิดเทอมใหม่อีกครั้ง เช้าวันที่ 4 มกราคม ท้องถนนเต็มไปด้วยเด็ก ๆ ที่สวมเครื่องแบบสีสันสดใสเดินหน้าไปโรงเรียนของพวกเขา

เด็ก ๆ ตื่นเต้นที่จะได้กลับไปโรงเรียน ชาร์ลีนลูกสาววัย 12 ปีของเรทซึ่งเรียนอยู่ที่โรงเรียนประถม New Pumwani กล่าวว่าการอยู่บ้านเป็นเรื่องที่เหนื่อยหน่ายและน่าเบื่อ “ฉันคิดถึงการเรียน ฉันคิดถึงเพื่อนและครู และฉันมีความสุขที่ได้กลับไปโรงเรียน” เธอกล่าว

หลังจากเยี่ยมชมโรงเรียนสองสามแห่ง กลุ่ม Kamukunji Community Empowerment Initiative (KCEI) ซึ่งเป็นกลุ่มชุมชนที่ทำงานในเขตย่อย Kamukunji เพื่อให้เยาวชนสามารถเผชิญกับความท้าทายในชีวิตนั้นก็ได้สังเกตว่าหน่วยงานของโรงเรียนได้ติดตั้งเครื่องฆ่าเชื้อ จัดหาน้ำสะอาด และกำหนดให้ทุกคนต้องสวมหน้ากากอนามัยเมื่อเข้ามาในสถานที่

เด็กชายและเด็กหญิงส่วนใหญ่สวมหน้ากากขณะเข้าคิวอยู่นอกประตูโรงเรียน รอให้ถึงเวลาที่เจ้าหน้าที่ของโรงเรียนวัดอุณหภูมิ และฉีดน้ำยาฆ่าเชื้อลงบนฝ่ามือของพวกเขา แต่อันตรายที่แท้จริงกลับรออยู่ภายในโรงเรียน

ความกังวลของผู้ปกครอง

ผู้ปกครองที่ติดตามบุตรหลานของตนไปด้วยต่างมีความสุขและวิตกกังวลในเวลาเดียวกันเนื่องจากพวกเขากังวลเรื่องความปลอดภัย ทั้งนี้เพราะเคนยายังคงรายงานผู้ติดเชื้อ COVID-19 รายใหม่อยู่เรื่อย ๆ

“ในฐานะผู้ปกครอง ฉันรู้สึกยินดีที่เด็ก ๆ กลับไปโรงเรียน” ไอรีน ผู้ปกครองกล่าว “แต่ในขณะเดียวกัน เราก็มีความกลัวอย่างมากเพราะเราไม่รู้ว่าเด็กคนอื่น ๆ มีเชื้อไวรัสหรือไม่ หรือว่าตัวครูและเจ้าหน้าที่ช่วยเหลือในโรงเรียนจะมีไวรัสหรือไม่ ดังนั้นเราจึงมีความกังวล แต่จริง ๆ แล้วเราหวังว่าลูก ๆ ของเราจะปลอดภัย” เธอกล่าว

“รัฐบาลบอกว่าเด็ก ๆ ควรกลับไปโรงเรียน แต่เท่าที่ฉันเห็น โรงเรียนไม่ค่อยปลอดภัยเท่าไหร่นัก” ไซดา ผู้ปกครองวัย 30 ปีกล่าวพร้อมสอบถามว่าจะมีการรักษาระยะห่างทางสังคมในกลุ่มนักเรียนประมาณ 70 คนในแต่ละห้องเรียนอย่างไร “ไม่มีห้องเรียนใหม่ที่สร้างขึ้นและไม่มีโต๊ะเรียนเพิ่มเติมที่นี่” เธอกล่าวเสริม เมื่อเด็ก ๆ นั่งเรียน พวกเขานั่งติดกันสามคนที่โต๊ะเหมือนตอนก่อนที่จะเกิดโรคระบาด

“โรงเรียนของเรามีนักเรียนเยอะมาก นั่นคือความกังวลหลักของฉันในการพาลูก ๆ กลับมา” ผู้เป็นแม่กล่าว “เราได้รับความเดือดร้อนในฐานะผู้ปกครอง เราไม่มีเงินซื้อหนังสือ จ่ายค่าโดยสารรถประจำทาง และค่าใช้จ่ายสำหรับหน้ากากอนามัยและน้ำยาฆ่าเชื้อ เราไม่แน่ใจในความปลอดภัยของเด็ก ๆ ในโรงเรียน ฉันกังวลแต่ก็ต้องเชื่อฟังรัฐบาลและพาลูกกลับเข้าโรงเรียน” เธอกล่าว

การขาดเรียน

ในปี 2020 องค์การอนามัยโลกและยูนิเซฟได้แจ้งเตือนเกี่ยวกับการปิดโรงเรียนที่ยืดเยื้อเนื่องจาก COVID-19 โดยระบุว่าการปิดโรงเรียนอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น โภชนาการที่ไม่ดี และการเลิกเรียนอย่างถาวรสำหรับเด็กในประเทศที่ยากจน

แม้จะมีการคาดการณ์ว่าเด็ก 15 ล้านคนจะกลับไปโรงเรียนในสัปดาห์นี้ แต่ KCEI สังเกตว่าเด็กหลายร้อยคนไม่ได้ไปรายงานตัวกลับเข้าโรงเรียนในชุมชนแออัด Pumwani โดยส่วนใหญ่เป็นเด็กผู้หญิง  แม้ว่าจะยังไม่สามารถระบุสาเหตุที่นักเรียนไม่กลับไปโรงเรียนได้ แต่อาจเป็นเพราะเด็กผู้หญิงเหล่านั้นตั้งครรภ์หรือแต่งงานแล้วจึงไม่สามารถกลับไปเรียนได้ คินยัว สมาชิก KCEI กล่าวว่า “โรงเรียนคือสถานที่อันปลอดภัยสำหรับนักเรียนหญิงที่จะตั้งใจเรียนและหลีกเลี่ยงการแต่งงาน” “แต่เนื่องจาก Covid-19 โครงข่ายรองรับแห่งนี้จึงแตกสลายและทำให้เด็ก ๆ ต้องแต่งงานตั้งแต่ยังเด็ก”

เนื่องจากรายได้ครัวเรือนที่ลดน้อยลง ความเบื่อหน่ายและความเกียจคร้าน นักเรียนคนอื่น ๆ ยังหันไปร่วมบริการค้าประเวณีเด็ก การเร่ขายยาเสพติด/แอลกอฮอล์ การเก็บเศษโลหะและพลาสติกเพื่อขาย และการขอทานในช่วงปิดภาคเรียนเพื่อเสริมรายได้ในครัวเรือน และสิ่งนี้อาจเป็นปัจจัยที่ทำให้เด็กขาดเรียนในช่วงเปิดเทอม 

เนื่องจากหลายคนในประเทศบ่นเกี่ยวกับการตกงานและการปิดกิจการเนื่องจากภัยพิบัติและข้อจำกัดต่าง ๆ ผู้ปกครองหลายคนบอกกับ KCEI ว่าพวกเขาลังเลที่จะส่งลูกไปโรงเรียนเนื่องจากการสูญเสียรายได้ได้ทำให้พวกเขาไม่สามารถจ่ายค่าเล่าเรียนและค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ซื้อชุดนักเรียนใหม่ ซื้อหนังสือ หน้ากากอนามัย และอื่น ๆ ได้ “เราไม่ได้ทำงานมาหนึ่งปี เราถูกขังอยู่ในบ้านของเรา เราจะสนับสนุนลูกของเราให้กลับไปเรียนได้อย่างไร” เจน ผู้ปกครองที่ Kamukunji Secondary School กล่าวไว้

“นอกจากจุดล้างมือแล้ว โรงเรียนจำเป็นต้องมีน้ำ สบู่ และน้ำยาล้างมือที่เพียงพอสำหรับครูและนักเรียน นอกจากนี้ เรายังขาดแคลนห้องเรียนและโต๊ะเรียน ดังนั้นจึงยากที่จะปฏิบัติตามกฎการรักษาระยะห่างหนึ่งเมตรในหมู่ผู้เรียนได้อย่างเหมาะสม” ครูใหญ่ที่โรงเรียนประถม Pumwani Primary school กล่าว

โดยรวมแล้ว KCEI สังเกตว่านักเรียนกลับไปโรงเรียนโดยเฉลี่ย 70 เปอร์เซ็นต์ในสัปดาห์นี้ แม้ว่าจำนวนอาจดูสูง แต่ก็มีความกลัวในหมู่ครูและเจ้าหน้าที่ของโรงเรียนว่าเด็ก ๆ จะยังคงถอนตัวออกจากโรงเรียนด้วยเหตุผลทางเศรษฐกิจและสังคมต่าง ๆ ตลอดทั้งปี

เพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่ 4 (การศึกษาที่มีคุณภาพสำหรับทุกคน) จากเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของสหประชาชาติ (SDG) เด็กทุกคนควรเข้าถึงการศึกษาได้อย่างเท่าเทียมกัน ไม่ว่าจะมีสถานะทางเศรษฐกิจและสังคมเช่นใด ดังนั้นผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งหมดควรร่วมมือกันเพื่อทำให้เป้าหมายนี้เป็นจริง [IDN-InDepthNews – 27 มกราคม 2021]

* Francis Kinyua เป็นสมาชิกของ Kamukunji Community Empowerment Initiative

ภาพ: การพบปะของ Kamukunji Community